KHÁM HẬU COVID-19
Thăm khám sức khỏe hậu COVID-19: Khám gì, khi nào và ở đâu?
Hậu COVID-19, nhiều F0 tiếp tục bị COVID-19 dày vò bởi những di chứng về sức khỏe mà bệnh để lại từ vài tuần đến vài tháng. Vậy hậu COVID-19 là gì? Người bệnh cần làm gì để cải thiện tình trạng sức khỏe hậu COVID-19? Khi nào nên đi khám sức khỏe hậu COVID-19? Phòng khám Nội thần kinh-Tâm thần Bs CK2 Lê Văn Kiên tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Hậu COVID-19 là gì?
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa hậu COVID-19 là tình trạng bệnh lý xảy ra ở những người có đã từng nhiễm COVID-19. Các triệu chứng này thường xuất hiện trong vòng 3 tháng từ khi khởi phát bệnh COVID-19 và kéo dài ít nhất 2 tháng, không thể giải thích bằng các bệnh lý khác. COVID-19 ảnh hưởng mọi cơ quan của cơ thể, nhưng không phải tất cả cùng một lúc, và mức độ nghiêm trọng cũng khác nhau.
Ai có nguy cơ bị hậu COVID-19 cao nhất?
Tỷ lệ bị hậu COVID-19 ở người bệnh từng nhiễm SARS-CoV-2 phân bố như thế nào?
– 10-35% người bệnh COVID-19 điều trị ngoại trú (bệnh nhẹ) bị hậu COVID-19 bất kể tình trạng bệnh nền;
– 85% người bệnh COVID-19 điều trị nội trú (từ mức độ trung bình trở lên) bị hậu COVID-19;
– Tỷ lệ này tăng lên theo độ tuổi, nữ giới, theo tình trạng bệnh nền (hô hấp mãn tính, béo phì, đái tháo đường, tim mạch mạn tính, ghép tạng, bệnh thận mạn, ung thư …), theo mức độ nghiêm trọng ban đầu của COVID-19 (nhất là các bệnh COVID-19 mức độ nặng, phải thở máy);
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, nếu tiêm đủ số mũi vaccin cơ bản (từ 2 mũi trở lên) thì tỷ lệ bị hậu COVID-19 giảm đi một nửa.
Khi nào nên đi khám hậu COVID-19
“Không phải cựu F0 nào cũng cần đi khám hậu COVID-19” là điều được các bác sĩ khuyến cáo.
Vậy thời gian phù hợp để cựu F0 đi khám hậu COVID-19 là khi nào?
Đa phần các biểu hiện hậu COVID-19 là nhẹ và nhanh chóng chấm dứt sau 1 đến 2 tuần, vì vậy bạn không cần quá lo lắng. Khi bạn thấy có những biểu hiện hậu COVID-19 kéo dài; gây ra các trạng thái sức khỏe ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hoặc bệnh nhân lớn tuổi, thuộc nhóm có nguy cơ hậu COVID-19 hoặc mắc COVID-19 từ mức độ trung bình trở lên nên tìm đến cơ sở y tế để được thăm khám.
Theo khuyến cáo các chuyên gia y tế, cựu F0 chỉ nên đi khám khi:
– Tái khám khi có triệu chứng hoặc định kỳ ở mốc 4-8 tuần đối với các F0 trong thời gian dương tính điều trị tại bệnh viện, F0 có bệnh nền;
– Đến khám khi có di chứng hậu COVID-19 đối với cựu F0 nhẹ, không triệu chứng trong thời kỳ dương tính.
Nhận biết các di chứng hậu COVID-19 ở F0 đã khỏi bệnh
Bệnh nhân bị hậu COVID-19 với các biểu hiện triệu chứng ở nhiều cơ quan, hệ thống trong cơ thể như hô hấp, tim mạch, thần kinh- tâm thần, ngoài da và toàn thân, …ở người lớn và cả trẻ em với các biểu hiện thường gặp ban đầu như sau:
– Mệt mỏi, khó thở, tức ngực, ho, đau khớp, thay đổi khứu giác-vị giác, rối loạn nhận thức, khàn giọng
– Các triệu chứng ít gặp hơn: Mất ngủ, sốt nhẹ, đau đầu, đau cơ, suy nhược, rối loạn tiêu hóa, phát ban, trầm cảm…
– Đối với trẻ em, có một tỷ lệ nhỏ gây ra hội chứng viêm đa hệ thống trong hoặc ngay sau khi nhiễm COVID-19 (tức là nhiều bộ phận trong cơ thể đều bị viêm: viêm tim, viêm phổi, viêm thận, viêm não, viêm mắt, viêm đường ruột…)
Trong các di chứng hậu COVID-19 phổ biến hơn cả là di chứng ở cơ quan hô hấp (chiếm khoảng 50% tổng số biểu hiện hậu COVID-19:
– Hội chứng tăng phản ứng đường thở sau viêm: với các biểu hiện khó thở nhẹ và ho khan, đau ngực, thường mắc kéo dài sau khi điều trị COVID-19. Nếu được chẩn đoán đúng, việc điều trị khá đơn giản và có thể chấm dứt sau khoảng 4 tuần điều trị.
– Tăng đông máu dẫn đến thuyên tắc động mạch phổi: hiện tượng này xảy ra ở COVID-19 nhiều hơn các bệnh virus khác. Mặt khác, tình trạng tăng đông có thể kéo dài qua thời kỳ hậu COVI19 với các biểu hiện như: khó thở, đau tức ngực, ho và có thể ho ra máu. Đối với các trường hợp này, cần xét nghiệm kiểm tra chức năng đông máu của cơ thể và kiểm tra X-Quang phổi, điện tim, siêu âm tim, cần chụp CT-Scan ngực có thuốc cản quang để chẩn đoán xác định huyết khối động mạch phổi. Để phòng ngừa biến chứng này, cần dùng thuốc chống đông sớm và kéo dài theo hướng dẫn.
– Xơ phổi mô kẽ hậu COVID-19: đây là biến chứng nghiêm trọng nhất của hậu COVID-19, cơ chế được giải thích là quá trình viêm giải phóng các chất viêm như CRP, LDH, IL6, đặc biệt là cytokine (cơn bão cytokine), …là các tác nhân gây xơ phổi. Xơ phổi mô kẽ thường xảy ra nhiều ở những bệnh nhân thở máy, viêm phổi nặng, hút thuốc lá, nghiện rượu và khi điều trị oxy liều cao Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là xơ phổi vẫn có thể xảy ra ở những bệnh nhân COVID nhẹ, điều trị ngoại trú, trẻ tuổi. Biểu hiện lâm sàng là những bệnh nhân này khó thở thường xuyên, tăng khi gắng sức, nặng hơn là phụ thuộc thở oxy, mệt mỏi, trên phim CT Scan ngực tổn thương xơ tiến triển ở mô kẽ kết hợp tổn thương kính mờ 2 phổi, đo chức năng hô hấp bệnh nhân có rối loạn thông khí hạn chế, đo khí máu động mạch có giảm oxy rõ, nếu nặng có biểu hiện suy hô hấp. Việc phòng ngừa và điều trị biến chứng này cần có kinh nghiệm của bác sĩ điều trị như cố gắng hạn chế thở máy, nếu thở máy cố gắng thở áp lực thấp có thể, điều trị viêm sớm, điều trị thuốc kháng virus sớm và cần theo dõi cho đến 3 tháng sau COVID-19 để sử dụng thuốc chống xơ nếu quá trình xơ không cải thiện. Phục hồi chức năng suy hô hấp là phương pháp then chốt điều trị di chứng hô hấp hậu COVID-19.
Nhiều F0 đã khỏi bệnh lo lắng không biết bản thân có bị hậu COVID-19 hay không? Ngoài những F0 nặng cần tái khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ điều trị, thì F0 nhẹ, không triệu chứng trong thời kỳ dương tính cần đến kiểm tra sức khỏe ngay khi có một trong các dấu hiệu cảnh báo kể trên.
3 nhóm người bệnh nên đi khám sức khỏe hậu COVID-19
Một số nhóm F0 sau khi khỏi bệnh (âm tính) nên đi khám sức khỏe COVID-19:
– Nhóm người có bệnh nền (như bệnh hô hấp mạn tính, tim mạch mạn tính, béo phì, đái tháo đường, suy thận mạn, ghép tạng, ung thư…)
– Nhóm người từ 60 tuổi trở lên bởi họ có nguy cơ có nhiều bệnh đồng mắc chưa khởi phát nhưng sau khi mắc COVID-19 có thể thúc đẩy tình trạng nặng hơn…
– Các F0 phải nhập viện (bị suy hô hấp, phải can thiệp thở oxy áp lực cao, thở máy…)
Khám hậu COVID-19 bao gồm những gì?
Cơ thể bạn hoặc người thân sau khi trải qua một đợt bệnh cần được kiểm tra, đánh giá tình trạng sức khỏe để tìm ra các nguy cơ tiềm tàng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là khi bạn đã trở thành F0 đã khỏi bệnh.
Đối với khám sức khỏe hậu COVID-19, các cựu F0 khi đi khám sẽ được:
– Kiểm tra chức năng gan/thận/tình trạng đông máu…và các cơ quan liên quan
– Chụp chiếu kiểm tra chức năng phổi, siêu âm sàng lọc cơ bản các cơ quan…
– Tư vấn sức khỏe, chế độ nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý từ bác sĩ chuyên khoa
Nếu không có dấu hiệu gì bất thường: người bệnh có thể sắp xếp lịch kiểm tra sức khoẻ tại cơ sở y tế như một đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ thông thường.
Lưu ý: thời gian không vượt quá 6 tháng kể từ thời điểm bị nhiễm.
Nếu có dấu hiệu bất thường sau nhiễm: người bệnh cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị.
Hướng dẫn khám sức khỏe hậu COVID-19 tại tại Phòng khám Nội thần kinh – Tâm thần Bs Lê Văn Kiên
Khám sức khỏe hậu COVID-19 tại tại Phòng khám Nội thần kinh-Tâm thần Bs Lê Văn Kiên, người bệnh cần lưu ý những gì? Dưới đây là một số điều người bệnh thực sự cần biết trước khi đến khám tại tại Phòng khám Nội thần kinh-Tâm thần Bs Lê Văn Kiên.
Người bệnh cần lưu ý gì khi đi khám sức khỏe hậu COVID-19?
– Mang theo giấy xác nhận hoàn thành cách ly (nếu có)
– Mang theo hồ sơ bệnh án trước đó để bác sĩ tham khảo
– Khách hàng là nữ nếu đang có thai hoặc nghi ngờ có thai vui lòng thông báo ngay cho nhân viên y tế;
– Mặc trang phục thoải mái, thuận tiện cho thăm khám;
– Không uống các loại nước uống như cà phê, trà, sữa, nước ngọt và nước trái cây, chỉ nên uống nước lọc trước khi đến khám;
– Không nên hút thuốc và uống bia rượu trong vòng 24 tiếng trước khi đến khám.
Địa chỉ : 1319 ( số cũ 50C) Nguyễn Ái Quốc, KP6, Tân Tiến, Biên Hòa, Đồng Nai.
Thời gian khám:
– Ngày thường: Sáng từ 5h – 7h, trưa 11h-14h, chiều 16h20-20h.
– Thứ 7, CN Làm việc cả ngày.
– Nghỉ: Ngày Lễ và Tết.
Điện thoại liên hệ: Di động: 0973 408 803 Email: bskien76.tamlylamsang@gmail.com; Website : https://bslevankien.com